Γυμνάσιο Σύρου

Το 1833 ακριβώς 11 χρόνια από τη στιγμή που έφτασαν οι ρακένδυτοι πρόσφυγες στο νησί χτίζουν το πρώτο Δημόσιο Γυμνάσιο της Ελεύθερης Ελλάδας με γυμνασιάρχη το Νεόφυτο Βάμβα, το μεγάλο διδάσκαλο του γένους. Είναι αληθινό θαύμα η ίδρυση αυτού του σχολείου, γιατί αν κατάφεραν αυτοί οι άνθρωποι να ασχοληθούν με τα γράμματα και τις τέχνες τόσο σύντομα, σημαίνει ότι είχαν ήδη εξασφαλίσει μια άνετη ζωή από σκληρή δουλειά. Λίγα χρόνια αργότερα ο δήμος Ερμούπολης δεξιώθηκε στη Λέσχη τον Άγγλο Ναύαρχο Μεσογείου που είχε επισκεφτεί με το στόλο του τη Σύρο. Ο γυμνασιάρχης Δουκάκης είπε πως έχει μαθητές που μιλούν αγγλικά. Επέλεξε τον καλλίτερο και του ζήτησε να γράψει μια προσφώνηση.. Την τελευταία όμως στιγμή προέκυψε ένα εμπόδιο. Ο γυμνασιάρχης ήθελε να δει το κείμενο πράγμα που ο μαθητής αρνήθηκε. Ο γυμνασιάρχης του είπε πως δεν θα μιλήσει αλλά ήταν αργά για να το αναθέσει σ’ άλλον. Ο μαθητής μίλησε τόσο λαμπρά που ο Άγγλος του είπε: «Είσαι σπουδαίος παιδί μου». Ο μαθητής ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο οποίος αποφοίτησε από το Γυμνάσιο της Σύρου.

Ρίτα Μπούμη-Παπά, Η Χρυσώ(εκδ.Σύγχρονη Εποχή 2007) σελ.78

"Στα 1833 εγκαινιάζεται το πρώτο ελληνικό Γυμνάσιο με γυμνασιάρχη το μεγάλο Διδάσκαλο του Γένους Νεόφυτο Βαμβά.Σ'αυτό φοίτησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος."

Ρίτα Μπούμη-Παπά, Η Χρυσώ(εκδ.Σύγχρονη Εποχή 2007) σελ.95
 

"...ο Νικολής φοίτησε στ'ονομαστό Γυμνάσιο της Σύρας, το πρώτο που ιδρύθηκε στο ελεύθερο ελληνικό κράτος και το'χε εγκαινιάσει ο Κοραής, στα 1833."

Δ. Βικέλας, Η ζωή μου, (εκδ.ΠΕΛΕΚΑΝΟΣ 2009) σελ. 95
<< Τά περισσότερά μου όμως μαθήματα ηκολούθουν εις τό Δημόσιον Γυμνάσιον, όπου ενεγράφην, καταταχθείς εις τήν δευτέραν τάξιν. Αλλά δέν ηκολούθουν ανεξαιρέτως όλα τά μαθήματα της τάξεώς μου.>>

Δ. Βικέλας, Η ζωή μου, (εκδ.ΠΕΛΕΚΑΝΟΣ 2009) σελ. 96
<< Εγώ τά σχολεία διήλθα ως ελεύθερος σκοπευτής. Ούτε κάν τό αποδεικτικόν του Γυμνασίου Ερμουπόλεως απέκτησα, διακόψας τήν εκεί φοίτησην προτού καταταχθώ εις τήν πρώτην τάξιν. Αλλ' ούτε καί της δευτέρας τάξεως τάς εξετάσεις υπέστην, καθό μή ακολουθήσας όλα της τάξεως τά μαθήματα.>>
<< Ιδίως ωφελήθην τότε εκ τω εις τό Γυμνάσιον παραδόσεων του καθηγητού Τύμπα.>>

Δ. Βικέλας, Η ζωή μου, (εκδ.ΠΕΛΕΚΑΝΟΣ 2009), σελ. 97
<< Γυμνασιάρχης ήτο τότε ο Σουρίας. Διδάσκαλος αυτός της παλαιάς σχολής, εμαρτύρει διά της παρμελημένης γενειάδος του καί μόνης ότι ούτε συνεμερίζετο ούτε επεδοκίμαζε τήν κομψοπρέπειαν του καθηγητού της δευτέρας τάξεως.>>