Μαύρα μάτια

 

Τέσσερα χρόνια πριν γεννηθεί ο Βαμβακάρης, στο θέατρο Απόλλων της Ερμούπολης δίνουν παραστάσεις ιταλικοί μελοδραματικοί θίασοι και θίασοι μελοδραματιών (οπερέτας) και, ακόμα, σπουδαίοι ελληνικοί θίασοι πρόζας. Έχουμε άφθονο κινηματογράφο, Φασουλή, τσίρκο και Καραγκιόζη. Στη Λέσχη και στα πλούσια σπίτια οι χοροί τις Απόκριες δίνουν και πέρνουν. Αλλά οι χοροί και τα τραγούδια, ιδιαίτερα τις γιορτάσιμες μέρες, δεν ήταν προνόμιο ορισμένων. όλη η Σύρα έβαζε κατά μέρος τα καθημερινά της προβλήματα και το 'ριχνε έξω για να ξεχάσει. [...] πρέπει να σημειωθεί ότι από την ηλικία των οκτώ χρόνων του το μεγαλύτερο μέρος της μέρας του το περνά στην Ερμούπολη, όπου εκεί ανθίζει ο «ο πολιτισμός των αστών» και όλο το περιθώριο. Φυσικά, ο καθένας είχε και τις μουσικές του προτιμήσεις.Από μια στιγμή και πέρα είναι αμφίβολο αν κοιμόταν στο πατρικό του σπίτι της Απάνω Χώρας ή στον Δανακό, το χωριό του παππού του.

Αυτοβιογραφία: «Θέατρα υπήρχανε στη Σύρα αλλά εγώ δεν επήγαινα. Τα ακούγαμε, ερχόντουσαν από δω [την Αθήνα] τα τραγούδια και τα ακούγαμε». «Τις απόκριες στη Σύρα εγινόντουσαν τα ζεμπέκια. Μέχρι σαράντα νομάτοι. Διατηρούσαν χοροδιδασκαλείο. Μάθαιναν χασάπ[ικο, σέρβικο, χασαποσέρβικο, ζεμπέκικο». Ακριβώς στη άλλη άκρη του νησιού, οι καθωσπρέπει Συριανοί, αντί να ντυθούν και να μοιάσουν με τις λαϊκούρες, τα ζεμπέκια, προτιμούσαν να ντυθούν ως ήρωες των μελοδραμάτων, αφού τα είχαν παρακολουθήσει στην Ευρώπη είτε τα έβλεπαν τακτικά στο θέατρο Απόλλων της Ερμούπολης από τους περιοδεύοντες ιταλικούς μελοδραματικούς θιάσους. [...]

Αυτά όλα γίνονταν μέρες Αποκριάς, τον Φεβρουάριο του 1902, στο μέγαρο του Κων. Τσιροπινά, τρία χρόνια πριν γεννηθεί ο Βαμβακάρης: «[...] Το μέγαρον τούτο κατεπλυμμύρει φωτός. Οι ηλεκτρικοί λαμπτήρες εξεφύτρωνον εις ποικίλα σχήματα από πάσης πλευράς ενώ εν τω κέντρω των αιθουσών πολύφωτα ηλεκτρικά συνεπλήρουν το σχεδόν ημερινόν φως τούτο. Κάπου κάπου από κλωνός βοτρυφόρου εμπέλου ανεπήδα δίκην πίδακος φως, αλλαχού από παμμεγίστου ρόδου προέβαλλε λαμπτήρ, ενώ από των τοίχων εικόνες τοπιογραφίας και θαλασσογραφήματα εν πλατέσι καταχρύσοις πλαισίοις συνεπλήρουν την εικόνα. Εν ενί των δωματίων υπό την οιονεί προστασίαν καλλιτεχνικωτάτης προτομής του Βύρωνος διάφοροι εικόνες φωτογραφίας, τοπιογραφίας  και καλλιτεχνήματα, ανέθορον από πάσης πλευράς και γωνίας, προς δε κομψοτεχνήματα και μικρογραφήματα πάμπολλα ομάδην η καθ' ένα εντός θηκών η επί επίπλων διεφαίνοντο. Και αι πλείσται των τοπιογραφιών κι θαλασσιγραφιών, ων τινες ειλημμέναι εκ του φυσικού, είναι έργα της δεσποινίδος Τσιροπινά, της νεαράς και αβράς οικοδεσποίνης. Αντιθέτως προς την είσοδον και επί του ωραιοτέρου τμήματος της Ερμουπόλεως, κατά την είσοδο του Όρμου, υελόφρακτον εστεγασμένον και κεκαλυμμένον δια παχέων κρυστάλλων παρίσταται ως θερμοκήπιον. Φυτά σπάνια εν αυτώ και άνθη του τροπικού τινα αυξάνουσι υπό την διαφανή στέγην, ενώ η άποψις παρουσιάζει την παμμέλαιναν εκ του νεφελοσκεπούς θάλασσαν, και σκότος βαθύ μη διασχιζόμενον ουδ' από του φωτός του φάρου της Μυκόνου. [...]

>>Εις την μίαν των αιθουσών παρακάθηνται αι έγγαμοι κυρίαι, και οι πλείστοι των εγγάμων μετά των αρχών, εις το δωμάτιον πολλοί αντιπρόσωποι του άσχημου φύλου και εις την άλλην αίθουσαν η χρυσή νεότης αμφοτέρων των φύλων και τινες κύριοι. [...].

 

Ο βιομήχανος Κων. Τσιροπινάς διετέλεσε δήμαρχος Ερμουπόλεως τις τετραετίες 1887-1891 και 1891-1895. Υπήρξε πρόεδρος της Νέας Ελληνικής Ατμοπλοϊας. Το 1902 διατηρούσε <<το μέγιστον ου μόνο εν Σύρω αλλά και καθ' άπασαν την Ανατολήν βυρσοδεψικόν κατάστημα εις ο περί τους διακοσίους εργατάς εύρισκον εργασίαν>>.