Το κτήμα του ποιητή Νίκολας Κάλας

Το κτήμα Κάλας, βρίσκεται στο δημοτικό διαμέρισμα των Χρουσσών του δήμου Άνω Σύρου του νομού Κυκλάδων.Πρόκειται για ένα νεοκλασικό κτίσμα με τον αγρό του που κληρονόμησε ο Νίκολας Κάλας και μετά το θάνατο της γυναίκας του Έλεν (1990), παραχωρήθηκε, στο Ελληνικό Δημόσιο.
Το κτήμα περιλαμβάνει: μια διώροφη πετρόχτιστη οικία με υπόγειο που κατασκευάστηκε στις αρχές του δεύτερου μισού του 19ου αι., όπως δείχνει η μαρμάρινη επιγραφή στην κεντρική είσοδο του κτήματος, όπου είναι χαραγμένο το έτος 1857 και τον αγρό που περιβάλλει τα κτίσματα καθώς και βοηθητικές κτιριακές εγκαταστάσεις που εξυπηρετούσαν την κύρια κατοικία και την άσκηση των αγροτικών δραστηριοτήτων, όπως το σπίτι του κηπουρού, έναν ημιερειπωμένο αχυρώνα, σταύλο και ερειπωμένα κοτέτσια.
Αρχικά τα ακίνητα αυτά ήταν ιδιοκτησία του Σταματίου Ι. Πρωίου, επιχειρηματία και σημαντικού οικονομικού παράγοντα της Σύρου το 19ο αιώνα. Αργότερα, το 1902, η Καλλιόπη χήρα Στ. I. Πρωίου δώρισε τα κτήματα αυτά καθώς και την κινητή περιουσία εντός αυτών στον ανηψιό της Ιωάννη Καλαμάρη. Ο Ι. Καλαμάρης προερχόταν από πολύ εύπορη οικογένεια με εργοστάσια υφασμάτων στη Μυτιλήνη, ήταν υποψήφιος βουλευτής Κυκλάδων από το 1902 και ιδιοκτήτης της συριανής εφημερίδας «Αλήθεια», η οποία εκδιδόταν τη μεταπολεμική περίοδο. Μετά το θάνατο του (12.4.1955) και της συζύγου του Ρόζας, δισέγγονης του Μάρκου Μπότσαρη (16.1.1977) τα άνω ακίνητα κληρονομήθηκαν από τον Νικόλαο Καλαμάρη (Nicolas Calas). Τον Οκτώβριο 2008 τα μέλη του Κεντρικού Συμβουλίου Νεώτερων Μνημείων αποφάσισαν ομόφωνα τον χαρακτηρισμό της οικίας Κάλας ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου και έργου τέχνης. Παρ' όλα αυτά το κτίσμα έχει υποστεί πολλές βλάβες και πολλά από τα έργα τέχνης τα οποία βρίσκονταν στο εσωτερικό έχουν κλαπεί.